ماشین‌های خودگردان
همه‌چیز درباره نگهداری و تعمیرات ماشین‌های خودگردان
حمید همتی قائم‌مقام مدیرعامل شرکت توسن‌تکنو درباره چگونگی پشتیبانی از دستگاه‌های خودگران می‌گوید
ماشین خودگردان کم‌کم جای خودش را در بازار ایران باز می‌کند و هرچه استفاده از این ماشین بانکی رواج بیشتری پیدا کند، بحث پشتیبانی از آن‌ها هم از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود؛ چراکه پشتیبانی این ماشین‌ها از خودپردازها به مراتب پیچیده‌تر است و به بلوغ فنی بالایی نیاز دارد. به‌همین‌خاطر از حمید همتی، قائم‌مقام مدیرعامل شرکت توسن‌تکنو خواستیم تا درباره چگونگی پیچیدگی‌های پشتیبانی این ماشین‌ها توضیح بدهد.
مسئله اصلی ماشین‌های خودگردان، یافتن نقاط بهینه برای نصب است، نه پشتیبانی
همتی با اشاره به این‌که از ۱۵۰۰ ماشین خودگردان در کشور، بالای ۱۴۰۰ ماشین توسط توسن‌تکنو به بازار ارائه شده، می‌گوید:
«بیش از دو سال است که این ماشین‌ها در کشور کار می‌کنند. دو سال هم زمان کمی نیست که بشود دید یک محصول چطور تجاری می‌شود. کلمه «پیچیدگی» کلمه بزرگی است. وقتی یک فرآیند واریز وجه هم به پرداخت وجه اضافه می‌شود، فرآیند مهندسی پیچیده‌تری روی ماشین در حال کار است. طبیعتا کسانی که در این شرکت‌ها کار می‌کنند، محصول را بر همین اساس طراحی می‌کنند. محصول خودگردان ما حداقل در شش بانک، عملیاتی شده است. در این بانک‌ها هم بزرگ‌ترین موضوعی که وجود دارد، موضوع فنی نیست، بلکه بحث بازاریابی است که این ماشین در نقاطی قرار بگیرد که بتواند مجموعه کارکرد یک شعبه را به لحاظ واریز وجه به یک ابزار سلف‌سرویس که بیرون شعبه قرار دارد، منتقل کند. همچنین اگر از این محصول در بیرون از شعبه استفاده می‌شود، بتواند همان قدری که پول می‌گیرد، به مردم پول بدهد و نیاز به خالی‌کردن ماشین بانکی یا اضافه‌کردن پول نقد به آن نباشد.»
درواقع موضوع اصلی که همتی به آن اشاره می‌کند، پیداکردن نقطه بهینه هم در شعب و هم خارج از شعب برای نصب و راه‌اندازی و استفاده بهینه از محصول است. هرچند که نمی‌شود منکر پیچیدگی‌های فنی که روی سرویس وجود دارد و مسئله اسکناس‌های جدید هم شد، ولی همتی می‌گوید تابه‌حال داده‌ای در رابطه با این‌که گره‌ای فنی در سرویس پشتیبانی آن‌ها از این دستگاه وجود دارد، نداشته‌اند.
آیا استهلاک ماشین‌های خودگردان نسبت به خودپردازها بیشتر است؟
در ماشین‌های خودپرداز روال به این صورت بوده که کارمند بانک پول‌های تمیز و سالم را در دستگاه قرار می‌داد و دستگاه با پول‌های نو و سالم کار می‌کرد. اما در ماشین‌های خودگردان دیگر کارمند بانک در کار نیست و این مردم هستند که به ماشین بانکی پول می‌دهند. در نتیجه گفته می‌شود که پول‌های کهنه و ناسالم در اختیار خودگردان‌ها قرار می‌گیرند و ماشین بانکی باید پول‌ها را بررسی کند و درنهایت اعلام کند که پول قرارداده‌شده در آن، قابل‌قبول نیست. به‌همین‌خاطر بحث استهلاک ماشین بانکی پیش می‌آید و این‌که این استهلاک به نسبت ماشین‌های خودپرداز بالاتر خواهد بود. اما آیا این تصور درست است؟
نظر حمید همتی این است که همه‌چیز به کیفیت تولید محصول برمی‌گردد. وقتی شما ماشینی را طراحی کردید که به‌صورت مکانیکی علاوه بر پرداخت، دریافت هم داشته باشد؛ قطعا در نوع طراحی و نوع متریالش دقت می‌شود که این موضوع دیده شود. چون این ماشین بانکی برای این طراحی شده که هر کاستش ۳۳۰۰ اسکناس دریافت کند و این کار را با عمر مفید ۵ تا ۷ سال انجام دهد. او در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید:
من به‌عنوان مشتری شعبه وقتی یک دسته پول به کارمند شعبه می‌دهم، آن کارمند هم پول من را در دستگاه سورتر قرار می‌دهد. سورتر هم پولی که خیلی کهنه است یا چسب‌خوردگی دارد را قبول نمی‌کند. در این ماشین‌ها هم تقریبا در بخش پذیرش پول، همین پروتکل‌ها رعایت می‌شود. البته روی خود ماشین‌ها هم اعلامیه‌ای قرار دارد تا پولی که چسب‌خورده یا منگنه‌شده است، داخلش قرار ندهیم و حرفی از پول کهنه مطرح نشده است.
به‌گفته قائم‌مقام توسن‌تکنو، Cash Automation در مقایسه با فرآیند سنتی این کار که یک نفر داخل شعبه پول را دریافت می‌کند، به هر لحاظ مزایای زیادی دارد و هدف اصلی هم از انجام این کار این است که حداقل سرویس‌های این‌چنینی را به بیرون از شعبه و به دست ماشین‌های سلف‌سرویس بسپارد. کسی که داخل شعبه قرار دارد باید دنبال توسعه کسب‌وکار مشتری باشد که درنهایت موجب توسعه کسب‌وکار خود بانک می‌شود.
واقعیتی که نمی‌شود نادیده‌اش گرفت این است که هنوز در بسیاری از استان‌های کشور پول نقد وجود دارد و کار می‌کند. پس یعنی یک نیازی است که باید به آن پاسخ داد. ماشین‌های Cash Automation هم به‌عنوان پاسخی به این نیاز البته از بعد بانکداری دیجیتالی، در نظر گرفته شده‌اند.
همتی در صحبت‌هایش به قم به‌عنوان شهری که بیشترین واریزی را روی این ماشین‌ها دارد اشاره کرد که شهرهای کرج و اردبیل بعد از آن در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. همه این‌ها حاکی از آن است در بعضی از استان‌ها هنوز پول نقد در جریان هست. پول نقد نیازی است که وجود دارد و نمی‌شود نادیده‌اش گرفت. برای پاسخگویی به آن هم دو راه‌حل بیشتر وجود ندارد؛ یکی این‌که به همان روش قدیمی پیش برویم یا یک روش سلف‌سرویس پیدا کنیم. توسن‌تکنو هم مدعی است که توانسته این سرویس سلف‌سرویس را ارائه دهد.
