سامانه جامع ارزی پویا

جایگاه سامانه نرم افزاری در ارائه خدمات ارزی
وظایف و خدمات امور بین الملل بانک ها به لحاظ ارتباط آن با ارزهای خارجی و نظارت دقیقی که از سوی بانک مرکزی صورت می گیرد، بسیار حساس و در عین حال بسیار سودآور است. به لحاظ مقررات و دستورالعمل هایی که مرتباً از سوی بانک مرکزی ابلاغ می گردد، نیازمند دقت و اعمال کنترل های فراوانی نیز می باشد. حساسیت یاد شده و ارائه خدمات شایسته به مشتریان و نیز رعایت مقررات بین المللی و مصوبات بانک مرکزی و ارائه گزارش های دقیق و به موقع، استفاده از یک سامانه نرم‌ افزاری ویژه که به همین منظور تهیه شده باشد را اجتناب ناپذیر می نماید.

ویژگی اصلی یک سامانه ارزی پوشش دادن به نیازهای واحدهای ارزی بانک است و یکپارچگی آن با سامانه ریالی به دلیل ارتباط اندک ریال و ارز به سادگی قابل ایجاد می باشد. در نظام بانکداری ایران، خدمات ريالی و ارزی در دو بخش کاملاً مجزا از یکدیگر مدیریت و ارائه می شود؛ این تفکیک نه تنها در سطح ستاد بانک ها مشهود است بلکه در شعب نیز این دو بخش جدا از هم بوده و حتی در برخی بانک ها کد حسابگری متفاوتی دارند. البته در نهایت با انتقال خلاصه عملیات ارزی به سامانه دفترداری (GL) کلیت دفترداری بانک حفظ می گردد.

این تمایز ارز و ریال موجب شده بانک های بزرگ که خدمات ارزی فراوانی ارایه می نمایند، بتوانند در انتخاب سامانه نرم افزاری موردنظر از آزادی عمل بیشتری برخوردار بوده و ملاک انتخاب خود را نه بر نحوه ارتباط سیستم ريالی و ارزی، بلکه بر کیفیت فرآیندهای سامانه ارزی مورد مطالعه و مطابقت آن با روش جاری بانک در امور بین الملل، سرعت و دقت سامانه در تهیه گزارش های موردنظر بانک مرکزی، همسازی سامانه با مقررات و قوانین مصوب بانک مرکزی و امکان اعمال سریع تغییرات مربوط به این مقررات و سایر توانمندی های آن سامانه قرار دهند.
ویژگیها

یکپارچگی اطلاعاتی و عملیاتی
پایگاه اطلاعاتی سیستم، دراین سامانه متمرکز می باشد.
زیر سیستم های مختلف این سامانه در عمل نیز با یکدیگر در ارتباط می باشند.

پیمانه ای بودن (Modularity)
متشکل از چندین زیرسیستم الهام گرفته از تفکیک وظایف در بخش ارزی بانک ها
سهولت امر پیاده سازی، نصب، راه اندازی و آموزش سیستم
سهولت رفع اشکال، اعمال تغییرات، پشتیبانی های فنی
امکان پیاده سازی تدریجی سیستم متناسب با سطح مجاز خدمات ارزی بانک

فعاليت محوري
تقسیم هر خدمت به مجموعه ای از فعالیت ها
تحلیل و پیاده سازی و فعالیت به عنوان یک موجودیت مستقل
امکان تعریف وظایف واحدها با کنار هم قرار دادن فعالیت های مورد نیاز

پارامتريك بودن
سهولت اعمال بسیاری از تغییرات با تغییر پارامترهای سیستم
تعریف بسیاری از اقلام محاسباتی مانند تعرفه ها، ضرایب و غیره به‌ صورت پارامتر
تعریف بسیاری از عوامل کنترلی به‌ صورت پارامتر

دو زبانه بودن
امکان ترکیب متون لاتین با فارسی
تعریف صفحات لاتین برای مواردی که عمده اصطلاحات لاتین هستند.

نگهداري تاريخ هاي شمسي و ميلادي
امکان استفاده از تاریخ شمسی یا میلادی در تهیه گزارش ها
امکان تبدیل دو تاریخ به یکدیگر

جلوگیری از اشتباهات کاربران
کنترل های متعدد به‌ صورت خودکار در اجرای بخشنامه ها، دستورالعمل ها و مقررات صادره
امکان تعیین تقدم و تأخر اجرای عملیات و کنترل آن از طریق سیستم
تعریف الگوی اسناد جهت جلوگیری از بروز بسیاری اشتباهات در نحوه ثبت اسناد

ارتباط با سوئیفت و سپام ارزی
امکان دریافت پیام از سوئیفت و ایجاد پیام سوئیفتی مطابق فرمت های مقرر
تولید پیام مطابق فرمت سامانه سپام ارزی

تولید مکانیزه اسناد
صدور اسناد لازم هنگام اجرای فعالیت ها توسط کاربران
امکان ویرایش اسناد و نهایی نمودن آنها پس از تایید اول و دوم
مزایا
ایجاد وحدت رویه در سطح بانک
نظارت بر اعمال قوانین و مقررات مصوب
کاهش نیاز به کارکنان متخصص در امور ارزی
تسهیل امور برای پرسنل در انجام وظایف سازمانی
تهیه گزارش های مورد نیاز در اسرع وقت و بر اساس اطلاعات به روز
شناسایی سوابق و عملکرد مشتریان (سپرده ها، تعهدات و بدهی)
کنترل تعهدات بانک در مقابل کارگزاران
کنترل موجودی حساب های کارگزاری
مطابقت داشتن آمار (گزارش های سیستم) با دفاتر (سیستم مالی) به دلیل صدور مکانیزه اسناد
تولید گزارش های مورد نیاز بانک مرکزی: وضعیت باز ارزی، تراز ارزی، ضمانتنامه ها، سمتاک، O.P و ITRS
تهیه گزارش های مورد نیاز وزارت امور اقتصادی و دارایی در حوزه اعتبارات اسنادی و ضمانتنامه های ارزی
زیر سیستم ها
سامانه جامع ارزی پویا مشتمل بر چندین زیرسیستم است که همگی از یک پایگاه اطلاعاتی واحد برخوردار بوده و به‌ صورت متمرکز در سطح بانک به اجرا در می آیند.
مجموعه زیرسیستم های این سامانه به قرار زیر است:
اطلاعات پایه
ثبت سفارش و اعتبار اسنادی
سمتاک
سوئیفت
ضمانتنامه های ارزی
معاملات ارزی
روابط کارگزارای و رسیدگی به حساب های کارگزاران
خزانه داری ارزی
فاینانس
ریفاینانس
حساب ذخیره ارزی
منابع داخلی
آمار و اطلاعات مورد نیاز بانک مرکزی
صندوق، خرید و فروش،حوالجات و حساب های ارزی مشتریان
حسابداری ارزی
شعب خارج از کشور
فناوری
مبتنی بر وب
سرویس گرا
متمرکز
امنیت
رعایت ملاحظات امنیتی در سطح دامنه زیرساخت (Domain Layer)
احراز هویت کاربران در سطح دامنه زیرساخت از طریق Domain Controller وActive Directory به منظور ایمن سازی در مقابل ورود و فعالیت کاربران غیر مجاز.
رعایت ملاحظات امنیتی در سطح برنامه کاربردی (Application layer)
شامل کنترل مجوز دسترسی کاربران به فعالیت های سیستم و عملگرهای هر فعالیت (ایجاد، اصلاح، حذف و نمایش اطلاعات). درج تقویم کاری در سیستم شامل اعلام تعطیلات هفتگی و تعطیلات سالیانه جهت کنترل تاریخ صدور اسناد حسابداری. برنامه ریزی و کنترل ایام و ساعات مجاز دسترسی هر کاربر به سیستم. نگهداری کلمه های عبور به‌ صورت رمز شده و امکان تعریف برخی محدودیت ها در حساب ها که در سیستم موجود است.
رعایت ملاحظات امنیتی در سطح پایگاه اطلاعاتی (Database layer)
احراز هویت Clientها برای Data base server از طریق رمزگذاری Connection strings به منظورایمن سازی در مقابل ورود Clientهای غیر مجاز به سیستم.